İlişki Danışmanlığı Nedir?
İlişki, bie birey yada toplulukla belli bir süre yapılan etkileşimdir. Her insanla farklı bir ilki yürütülür. Zaman geçtikçe muhatabımızı daha iyi tanırız. Ve ona göre bizde şekilleniriz.
Her ilişki bazı yönleriyle, karşılıklı olarak bireyleri değiştirir. İlişki süreçlerinin dinamiği vardır. Komplex bir fıtratı olan insan, ilişkilerde bazı sorunlar yaşayabilir. Buradaki karışık olan durum ben anlayışıyla, biz anlayışı arasındaki çatışmalar dır.
İlişki danışmanlığı burada devreye girer ve bireylere rehberlik yapar. Bireyler hayatın içindeki dalgalanmalarla şekillenir ve güçlenir. Doğduğu günden bu yana kişi, aileyle, okulla, çevreyle ilişki halinde dinamik bir süreç yaşar. Birey doğdu aile, yaşadığı yer, kısaca çevresine benzer.
Biz her nefeste, ve anda kendi kişiliğimizin heykelini inşa ediyoruz. Sonra bu heykelimizle, kişilerle ilişkiye gireriz. Heykelde problemler varsa ilişkimizde, sorunlu olacaktır. Bu nedenle ilişkilerdeki sorunlar kendimizi inşa için bir fırsattır. İlişki danışmanlığı burada devreye girip, dışarıdan bizi gözlemleyerek heykelimiz için mimarlık vazifesi görür.
Bazende evlilik ve aile durumlarında ortak bir heykel inşa etme sürecine gireriz. Çatışmalar, iletişim problemleri, gelişim dönemi sancıları bizim için fırsattırlar. İlişki danışmanlığında kişiler önce kendine bakar ve röntgenini çeker. İlişkiyi kötüye götüren veya istediği işlevselliği sağlamayan tıkanıklık keşfedilir.
İlişki danışmanlığı ilişkilerde bir denge unsuru olur. Tıkanıkları, muhataplarına göstererek nasıl çözüm bulacaklarını gösteririr. Örnek vermek gerekirse, alıngan olan taraflardan birini, alınganlığını aşmak için farkındalık kazandırıla bilirse, muhatabının her şakasına alınmayacak ve ilişki düzene girecektir.
İlişki danışmanlığı, birbiriyle iletişimde problem yaşayan partnerlerle çalışır. Zaralı çatışma alanından, yaralı çatışma alanına götürür.Olumsuz çatışma, Bireylerin egolarını sergilediği, amacın sadece üstünlük kurmak istediği çatışma türüdür. Olumlu çatışmada ise amacın, sorunun çözümüdür. Bireylerin egoları değil, çözümler tartışılır. İlişki danışmanlığı olumu çatışmayıda muhataplara öğreterek önemli bir işlev üstlenir. İlişki danışmanlığı, ilişki terapistleri ve ilişki danışmanlığı tarafından yürütülür.
İlişki Danışmanlığının Amacı?
İlişki danışmanlığı, hedefleri. İlk olarak bireyin kendini tanıması için görüşmeler ve anketler yapılır. Dha sonra partnerinin kişilik özelliklerini aynı yöntemle belirler.
Daha sonra aralarındaki tartışmalara odaklanır. İnsan bazen kendisiyle bile çatışır. Başkasıylada çatışma yaşaması doğaldır. Çatışmanın hangi boyutta olduğunu tespit etmek önemlidir. Bazı sorunlar çözülemez fakat o sorunla yaşamayı öğrenirsin. Saygı duyarsın ve partnerinin bir kişilik özelliği olarak kabul edersin. Bunlara kördüğüm çatışmaları denir.
Birde çözülebilecek çatışmalar vardır. Partnerler bir araya gelir duygularını paylaşır ver ortak hedeflerde birleşir.
Ancak çatışmanın niyet kısmı bizim için önemlidir. Niyeti çözüm olmayan çatışmalar ilişki için tehlikelidir. Burada ilişki danışmanlığı devreye girer. İlişki danışmanlığı haklı yada haksıza odaklanmaz. Çözüme en yapıcı şekilde odaklanır. Hakimlik vazifesinden ziyade işbirliği, farkındalık ve anlayışa odaklanır.
İlişki danışmanlığı, bireysel olduğu gibi partnerle birlikte de görüşmeler yapar. Önce iki tarafın isteklerini belirler. Daha sonra bu isteklerden kaynaklanan inançlara odaklanır. Rasyonel olmayan inançlara vurgu yapar. Somut amaçlar belirler. Örneğin, herkes beni sevsin bir amaç olamaz. Ben mükemmel olmak istiyorumda bir amaç olamaz.
Somut amaç, ben kendimi seveyim. Bu halimle kendimi kabul edeyim. Kırıldığımda çabuk toparlayayım. Bunlar gerçekçi hedefler. İrade gösterildiği zaman hızlı mesafe alınabilecek hedefler.
İlişkilerde Destek: İlişki Danışmanlığı
İlişkiler her zaman mükemmel olmaz. Sorunlar ve çatışmalar doğaldır. Bu sorunlar iyi değerlendirilirse bir sıçrama tahtası olur. İnsanları geliştirir ve güçlendirir.
Gelişme ancak sağlıklı çatışmalarla oluşur. Bireyler bazen egoların kurbanı olabilirler. Sürekli bir taraf kendini haklı görebilir. Burda bir denge unsuruna ihtiyaç vardır. Dengeyi bazen aile büyükleri bazen bir arkadaş, onların olmadığı durumda ise ilişki danışmanı sağlar. Bazen ilişki terapisti de denilmektedir
İlişki danışmanlığının amacı biz bilincini oturtabilmektir. Biz bilinci çoğu sorunu kökünden keser. Ben lerin olduğu yerde bize yer kalmaz. Biz bilinci, ortak olmazsa olmazlara saygı duyarak başlar. Partnerinden değiştiremeyeceği şeyleri istemez. Yapmaktan mutlu olduğu davranışları kabullenmeye çalışır.
Örneğin, sigara içiyorsa ve bırakmak istemiyorsa, partnerinin güzel kokması, dışarda içmesi konusunda anlaşır ve istemediği bu davranışı kabul eder. Uzlaşı isteği bizi ortak kararlar aldırır. Ortak kararlar ise sağlıklı ilişkinin altın kuralıdır.
İlişki Danışmanlığına Neden Başvurulur?
İlişki danışmanlığına, partnerlerin artık kördüğüm olmuş ve aşamadığı durumlarda başvurulur. Partnerler artık boşuna çabaladıklarını hissederler ve çaresiz hissederler. Bu durumda ve aşağıdaki diğer durumlarda ilişki terapistine başvurulabilir.
- İletişim problemleri
- Duygusal kopukluk ve ilgisizlik
- Çatışmanın duygusal ihmal ve istismar durumuna gelmesi
- Olumsuz, yıkıcı çatışmaların sık olması
- İlişkinin sonlandırılması isteği
- Kıskançlık ve güvensizlik duygularının ilişkide üst konuma gelmesi
- Evlilik kararının olumsuz etkileri
- Partnerlerden birinin kişilik bozukluğu
- Psikolojik rahatsızlıkların bulunması
- Sadakatsizlik veya ithamı
İlişki Danışmanlığının Neyi Kapsar?
İlişki danışmanlığının kapsamı, insan ilişkilerinin tamamını kapsar. Öğrenci evinde kalan iki arkadaştan tutunda, yalnız yaşayan ve sosyal çevreye girmeye çalışan bir bireye kadar herkesi kapsar. Amaç bireye insan ilişkilerinde farkındalığı, yapıcı çatışma ve eleştiriyi öğrenme konusunda yardımcı olmaktır.
Not: Psikolojik sağlık mesleği uzmanları, ilişki danışmanlığı eğitimi alarak ilişki danışmanı veya terapisti olabilirler.
